13 Aralık 2014 Cumartesi

BEHÇET NECATİGİL

 
 
BEHÇET NECETİGİL'İN HAYATI
Behçet Necatigil, 16 Nisan 1916'da İstanbul'da doğdu. Kastamonulu Babası Necati Efendi, annesi Bedriye Hanım’dır. Hasta olan annesi, şair henüz iki yaşındayken vefat etti.
1936'da Kabataş Erkek Lisesinin edebiyat bölümünden birincilikle mezun oldu.İstanbul Yüksek Öğretmen okulu ve edebiyat bölümünden mezun oldu. Kars'ta, Zonguldak'ta, Kabataş Erkek Lisesinde ve İstanbul Eğitim Fakültesi'nde edebiyat öğretmenliği yaptı. Kabataş Erkek Lisesinde Demir Özlü, Hilmi Yavuz gibi yazar ve şairlerin öğretmeni oldu.
İlk şiiri, lise öğrencisi olduğu yıllarda Varlık Dergisi'nde çıktı. O tarihten ölümüne kadar hep eserler verdi. Şiirlerinde evler, aile, çevre, aşk, bunalım, hastalık, yalnızlık ve ölüm temalarını işledi. Eski ve yeni kelimeleri ustaca şiirine yerleştirdi. Sağlam ve tutarlı bir şiir dünyası oldu.
Şiir kitapları dışında, düz yazılarını topladığı Bile/Yazdı adlı eseri de bulunmaktadır. Almancadan çeviriler yapan Necatigil, radyo oyunları da yazmıştır. Bu alandaki çalışmalarını; Yıldızlara Bakmak (1965), Gece Alevi (1967), Üç Turunçlar (1970), Pencere (1975) kitaplarında topladı.
Ailesi ölümünden sonra, Necatigil Şiir Ödülü'nü her yıl verilmek üzere oluşturdu. Ayrıca Kabataş Erkek Lisesi 3 Fen-F sınıfına Behçet Necatigil Dersliği adı verildi.
Babasının işleri nedeniyle İstanbul’dan babasının memleketi Kastamonu’ya dönüş yaşandı. Orada hastalandı şair ve yeniden İstanbul’a döndüler. 1931 yılında Kabataş Lisesi’ne orta ikinci sınıftan başladı ve 1936'da okulun edebiyat bölümünden birincilikle mezun oldu.
İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu’nu 1940 yılında bitirdi. Kars Lisesi’nde başladığı edebiyat öğretmenliğini, İstanbul Eğitim Enstitüsü’nde 1972 de emekli olarak sona erdirdi. 13 Aralık 1979 tarihinde ölüm kapısını çalana kadar emeklilik günlerini evinde edebiyatla yoğunlaşarak, çalışarak geçirdi.

                                            BEHÇET NECATİGİL'İN SANAT ANLAYIŞI
Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin sürekli kendisini yenileyen yüzü Necatigil, Garip çizgisinde başladığı şiir serüvenini halk edebiyatı, divan şiiri ve Batı şiirinin özelliklerini ekleyerek sürekli değişimi için şiiri bir çıkış yolu olarak seçmiştir. İkinci şiir kitabı olan Çevre’ye kadar çıplak ve sade bir üslupla, Garip üslubuyla yazar. Bundan sonraki şiirlerinde, kendi geliştireceği ve kendisine has bir üslup görülür. Bu yeni üslubun dikkati çeken özelliklerinden biri de şairin, cinas ve tevriye gibi divan edebiyatında sıkça rastlanılan iki anlamlı kelimeleri kullanmasıdır. Evler ve Eski Toprak kitaplarındaki şiirlerinde eski ve yeniyle biçim ve tema arasındaki uyum kendisini iyice belli eder. Onun şiirlerinde kelimeyi aşan; fakat şiir cümlesi içinde kalan, kendine özgü, alışılmamış bağdaştırmalar vardır. Şair, kendisine özgü bir çağrışım alanını oluşturacak özel bir dil kullanmakta ısrar eder. İkinci Yeni’de görülen sentaksın parçalanması ve geleneksel şiir dilinin dezenformasyonu söz konusudur. Bunların İkinci Yeni’deki gibi soğuk görünmemelerinin nedeni, gelenekten beslenmeleri ve anlamı silmek yerine, gizlemek, derinleştirmek veya zenginleştirmek amaçlı yapılmış olmalarından kaynaklanmaktadır. Necatigil, şiirlerinde büyük kişilerin, aristokratların, seçkin ve kahramanların değil; büyük kentte tutunmaya ve var olmaya çalışan orta halli vatandaşların hayatına, duygu ve düşüncelerine yer vermiştir. Bu bakımdan, Garipçilerle tematik bir birliğe sahiptir; ancak Garipçiler, küçük adamın duygu, düşünce ve sorunlarını işlerken, daha çok ironik bir üslup kullanıyorlardı, bu tipin iç dünyasına, ruh hallerindeki acı ve çelişkilere fazla yer vermiyorlardı. Necatigil ise, orta halli insanın sorununu daha çok dramatik ve trajik bir üslupla irdeliyor, “orta yurttaş” dediği küçük adam tipinin olumlu ve olumsuz boyutlarıyla tüm insanî yönlerini, sevinç ve üzüntülerini, trajedilerini, çıkmazlarını, açmazlarını ve dramlarını veriyordu.

                                                  BEHÇET NECATİGİL'İN ESERLERİ


ŞİİR: Kapalı Çarşı (1945)
Çevre (1951)
Evler (1953)
Eski Toprak (1956)
Arada (1958)
Dar Çağ (1960)
Yaz Dönemi (1963)
Divance (1965)
İki Başına Yürümek (1968)
En/Cam (1970)
Zebra (1973)
Kareler Aklar (1975)
Sevgilerde (Seçme Şiirler, 1976)
Beyler (1978)
Söyleriz (1980)


DÜZYAZI
Bile/Yazdı (1979)
Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (1960)
Edebiyatımızda Eserler Sözlüğü (1971)

RADYO OYUNLARI
Yıldızlara Bakmak (iki oyun, 1965)
Gece Aşevi (beş oyun, 1967)
Üç Turunçlar (altı oyun, 1970)
Pencere (dört oyun, 1975)

ÖDÜLLERİ:
1957 Yeditepe Şiir Armağanı Eski Toprak ile
1964 Türk Dil Kurumu 1964 Şiir Ödülü Yaz Dönemi ile